Koronavirüse yakalanıp yakalanmadığınızı kontrol eden kan testleri çıkmaya başlıyor ve ön bulgular birçok kişinin kendisin farkında olmadan enfekte olduğunu gösteriyor. COVID-19‘un yaygın semptomlarını yaşayan insanların bile enfekte olduklarında öksürmeye başlamıyorlar veya ateşleri çıkmıyor.
William Petri, Virginia Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalıklar konusunda uzmanlaşmış bir tıp ve mikrobiyoloji profesörü. Burada, belirti göstermeyen COVID-19 vakaları hakkında bilinen ve bilinmeyenlerden bahsediyor.
İnsanların haberi olmadan koronavirüsü kapması ve virüsü yenmesi ne kadar mümkün?
Genel olarak, herhangi bir semptom olmadan enfeksiyon geçirmek yaygın bir durumdur. Belki de en kötü örnek, 1900’lerin başında kendisinde hiç belirti olmamasına rağmen diğer insanlara tifo ateşi yaymış olan Tifolu Mary’dir. Meslektaşlarım ve ben, birçok enfeksiyonun kişi tarafından bile bilmeden vücut tarafından yenildiğini tespit ettik. Örneğin, çocuk ishallerinin başlıca nedenlerinden biri olan Kriptosporidyum parazitine karşı çocukları takip ettik ve parazitin bulaştığı çocukların neredeyse yarısının hiç belirti göstermediğini bulduk.
Grip durumunda ise, enfeksiyonların % 5 ile % 25’inin hiçbir belirti göstermeden meydana geldiği tahmin ediliyor. Çoğunlukla belirtiler, aslında bir enfeksiyonla savaşmanın bir yan etkisi niteliğinde. Vücudun bağışıklık sisteminin harekete geçmesi biraz zaman alabiliyor. Bu nedenle enfekte olan insanlar hiçbir belirti göstermeyebiliyor.
Birisi öksürmüyor ve hapşırmıyorsa, koronavirüsü yayabilir mi?
Herkes, bir koronavirüs hastasının öksürüğünden veya hapşırmasından püsküren damlacıklara karşı kendini korumaya alıyor. Sağlık görevlilerin, herkesin maske takması gerektiği yönünde ısrarları bu yüzdendir. Ancak virüs, küçük damlacıkların taşıyabildiği normal nefes alıp verme yoluyla da yayılıyor. Normal bir nefes alıp verme sırasında bile virüs, 1-2 metreye kadar uzağa gidebilir. Ayrıca enfekte olmuş bir kişinin dokunduğu kapı kolları ve market arabası gibi yüzeylerden de yayılabilir.
Belirti göstermeyen bir kişinin ne kadar bulaştırıcı olabilir?
Ne olursa olsun, COVID-19 olan birine maruz kalırsanız, 14 günlük kuluçka dönemi boyunca kendinizi karantinaya almalısınız. Kendinizi iyi hissetseniz bile, hala koronavirüsü başkalarına yayma riskiyle karşı karşıyasınız.
Son zamanlarda , COVID-19’un ateş ve öksürük özelliğine kadar günler-haftalar sürebilen “belirti öncesi” dönem esnasında, solunum salgılarında yüksek seviyede virüs bulunduğu gösterildi. Virüsün belirti göstermeyen insanlar tarafından bulaşma kabiliyeti, pandeminin önemli bir sebebidir.
Belirti göstermeyen bir enfeksiyondan sonra, kişinin kanında hala SARS-CoV-2’ye karşı antikorlar olur mu?
Çoğu insanda, COVID-19’dan kurtulduktan sonra antikor gelişiyor. Bilim adamlarının diğer koronavirüsler hakkında bildiklerine dayalı olarak, bu antikorların, yeniden enfeksiyona karşı bir miktar koruma önlem sağlayacağını varsayılabilir. Ancak kesin bir kanıtı mevcut değildir. Son zamanlarda New York’ta insanların kan testlerinde SARS-CoV-2 antikorları aranmış ve şehirdekilerin beşte biri kadar büyük kısmının, önceden COVID-19 enfeksiyonu geçirmiş olabileceği görülmüştü. Hastalığı bilip bilmemelerine bakmaksızın bu kişilerin bağışıklık sistemleri, koronavirüs ile savaşmıştı.
Belirti göstermeyen COVID-19 enfeksiyonu ne kadar yaygın olabilir?
Küçük bir örnek için, Washington’da birçok kişinin yaşadığı bakım evinide 23 pozitif test bildirildi. İçlerinden 10 tanesi zaten hastaydı. Sonunda 10 kişide daha belirtiler görüldü. Ancak pozitif test eden üç kişi hiçbir zaman hastalığa yakalanmadı.
Doktorlar, Boston’daki bir evsiz barınağında kalan 397 kişiyi test ettiklerinde, bu kişilerin yüzde 36’sı pozitif çıkmıştı; üstelik hiçbirinin, herhangi bir şikayeti yoktu. Çin’in Wuhan kentinden tahliye edilen ve COVID-19 için test edilen Japon vatandaşları ise, enfekte irüsün bulaştığı kişilerin tam yüzde 30’u belirti göstermiyordu.
İtalyan’da henüz netleşmemiş bir araştırmada; COVID-19 testi pozitif çıkan kişilerin % 43’ünün hiçbir belirti göstermediği tespit edilmiştir. Araştırmalarda endişe veren durum ise; bireylerden alınmış örneklerde ne kadar virüs bulunduğuna dayalı olarak; belirti gösteren ve göstermeyen kişilerin potansiyel yönden ne kadar bulaştırıcı olabileceği konusunda hiçbir farklılık bulunmadığının keşfedilmesidir. Belirti göstermeyen SARS-CoV-2 enfeksiyonu yaygın görünmektedir ve pandemiyi kontrol altına alma çabalarını zorlaştırmaya devam edecek gibi gözüküyor.
Kaynak:
https://theconversation.com/infected-with-the-coronavirus-but-not-showing-symptoms-a-physician-answers-5-questions-about-asymptomatic-covid-19-137029
