Hava Kirliliğini Önlemek İçin Neler Yapılabilir?

REKLAM

Hava kirliliğinin canlılar üzerinde ki olumsuz etkileri çok büyük sorunlara neden olmaktadır. Günden güne artan hava kirliliklerine doğadan çok insanlar sebep oluyor. Önlem alınmadığı sürece akciğer kanserleri, solunum yolu hastalıkları, alerjik reaksiyonlar ve hatta ölümler artış gösterecektir.

Her ne kadar hava kirliliğini önlemek için çalışmalar uygulansa da henüz kesin olarak önüne geçilebilmiş değildir. Daha sağlıklı bir yaşama sahip olmanın anahtarı, havayı çok kirletmeyen önlemleri almaktır çünkü yaşam için sağlıklı bir ortam yaratma konusunda hepimizin bir rolü vardır. Biz insanların elinde olan bu duruma sanayicilikte, motorlu taşıt kullanımında ve ısınma yakıtlarında doğru seçimleri yaptığımız sürece hava kirliliğini önlemiş ve daha sağlıklı bir yaşam sürmüş olacağız. Peki hava kirliliğinin önüne geçmek neler yapılabilir?

Otomobillerden kaynaklanan hava kirliliğini en aza indirilebilir;

Kara yolu ulaşımı azot oksitlerin havaya yayılmasına neden olan en büyük etkendir. Azot oksitlerin, sağlıklı akciğer gelişimi ve genel ömür beklentisi üzerinde olumsuz bir etkisi vardır. Otomobillerden kaynaklanan zararlı emisyon sorunu, özellikle trafiği yoğun olan şehirlerde hissedilebilir. Dizel otomobiller ve küçük minibüsler, havayı kirleten araçlar arasında ilk sırada yer almaktalar. Aracınızın hava kirliliğini azaltması için yardımcı olabilirsiniz.

Mümkünse yoğun saatlerde araç kullanmaktan kaçının.
Yeni bir araç satın almak için araştırma yaparken, emisyon testlerinde başarılı olan bir araba satın almayı tercih edebilirsiniz. Genel olarak, yeni modeller en son teknolojilerle geliştirildiklerinden eski modellerden daha iyi yakıt ekonomisine sahiptir.
Dizel otomobiller benzinli otomobillerden daha fazla azot oksit salınımı yapmaktadır. Bu nedenle dizel arabalardan uzak durmak havanın temiz kalmasına katkı sağlayabilir. Bazı Avrupa şehirleri eski dizel arabaların kullanımını yasaklamaya hazırlanıyor.
En temiz seçeneği istiyorsanız, hibrit veya tamamen elektrikli arabalar bu konuda daha etkilidir.
Aracınızı önerilen aralıklarla hava filtrelerini düzenli olarak değiştirdiğinizden emin olun.
Lastiklerinizin yeterli ve dengeli bir şekilde şişirilmiş olması aracınızın yaydığı gaz miktarında etkilemektedir. Lastikler doğru şekilde şişirilmediğinde, aracınızın daha fazla yakıt tüketmesi gerekir ve bu nedenle çevreyi daha çok kirletir.
Düzenli olarak sürüş yapıyorsanız, gaz tüketimi yerine akıllı sürüş yaptığınızdan emin olun. Hız sınırı dahilinde sürün ve düzenli olarak kullanacağınız gaz miktarını korumak için elinizden geleni yapın.
Araç egzozuna filtre takılmalı düzenli olarak muayenesi yapılmalıdır

Toplu taşıt kullanımı hava kirliliğini azaltmak için yardımcı olabilir;

Mümkün olduğu zamanlarda işe gitmek için toplu taşıma araçlarını kullanabilirsiniz. Haftada bir veya iki gün bile toplu taşıtların kullanımı hava kirliliğini ciddi oranda azaltacaktır.
Toplu taşıma, emisyonları azaltır. Örneğin, Avusturya’nın başkenti olan Viyana, kapsamlı toplu taşıma ağlarına günde sadece 1 Euro (yıllık 1,14 ABD Doları) karşılığında yıllık bir bilet sunuyor. Bu, yıllık kart sahibi olarak bir günde sadece 1 Euro karşılığında istediğiniz kadar seyahat edebileceğiniz anlamına geliyor. Alman şehri Stuttgart, öğrencilerin hafta sonları ve her gün 18.00’den sonra ücretsiz seyahat etmelerini sağlıyor. Toplu taşımanın kullanımını yaygınlaştırmak adına uygulanan bu seçenekler hava kirliliğini azaltmak için büyük bir fırsat.

Enerjiden tasarruf edin ve enerjiyi verimli kullandığınızdan emin olun;

2016 yılında, Uluslararası Enerji Ajansı, “hava kirliliği bir enerji problemidir” başlıklı bir rapor yayınladı. Benzer kavram diğer bilimsel makalelerde de kullanılmaktadır. Örneğin, Uluslararası Çevre Araştırmaları ve Halk Sağlığı Dergisi, fosil yakıtların yanması nedeniyle hava kirliliğinden kaynaklanan çok sayıda sağlık sorununu listeleyen bir çalışma yayınladı. Enerji üretimi için fosil yakıtların yakılması sülfür dioksit, nitrojen oksit, siyah karbon, polisiklik aromatik hidrokarbonlar, karbon dioksit gibi güçlü kirleticilerin açığa çıkmasına neden olur. Tüm bu maddelerin insan sağlığı ve çevre üzerinde olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir. Bu nedenle enerji tüketimine dikkat etmek önemlidir. Enerji ihtiyacınızı azaltmak sadece faturalardan tasarruf etmekle kalmaz, daha da önemlisi uzun vadede sağlığınıza fayda sağlar.
Evinizin enerji verimliliğini artırabilirsiniz. Klima kullanımını en aza indirebilirsiniz. Klimayı yaz aylarında sadece gerekli olduğunda kullanın. Klimaların, fanlardan çok daha fazla güce ihtiyacı vardır. Odanızı serinletmek için stratejik olarak yerleştirilmiş fanları veya geceleri pencereleri açmayı deneyebilirsiniz.
Cihazların kullanımı konusunda yeterli bilgiye sahip olmak enerji tasarrufu sağlar. Böylece hava kirliliği azaltma konusunda da yardımcı olabilir. Bulaşık makinenizi ve çamaşır makinenizi sadece dolu olduğunda ve mümkünse geceleri çalıştırabilirsiniz. Bu cihazları yoğun saatlerin dışında çalıştırırken, kirliliğe en çok neden olan enerji santrallerinin işe yaramayacağı daha olasıdır çünkü güç talebi daha düşüktür ve genellikle daha yeni teknolojiler kullanan daha küçük enerji santrallerinden karşılanabilir.
Yenilenebilir enerji tercih edilmelidir. Yenilenebilir enerji kaynakları enerji üretiminin çok daha temiz bir versiyonudur. Örneğin, fotovoltaik güneş panelleri gaz yaymadan enerji üretir. Dolayısıyla, güneş enerjisine geçtiyseniz, kişisel emisyon miktarınızı önemli ölçüde düşürürsünüz.

Geri dönüştürülmüş ürünleri kullanmayı tercih edebilirsiniz;

Hammaddeden yapılan üretimin her aşamasına kirletici parçacıkların, ağır metallerin, kimyasalların ve sera gazlarının emisyonları eşlik eder.
Plastik torba kullanımı azaltılmalıdır. Geri dönüştürülmüş ürünler bir kez çıkarılmış ve işlenmiş olduğundan, aynı ürünleri ikinci kez üretmek çok daha az enerji harcar ve böylece kirlilikte azalmış olur.

Yerel ve organik ürün tüketimi;

Tarımsal pestisitler ve gübreler, havadaki hekzaklorobenzen, hekzaklorosikloheksan ve pentaklorofenol gibi kalıcı kirleticileri serbest bırakır. Columbia Üniversitesi Dünya Enstitüsü tarafından yapılan bir araştırma, geleneksel tarımdan yayılan gazların endüstriyel emisyonlarla birlikte sağlığa zararlı etkileri konusunda uyarıyor. Araştırma, bu kirleticilerin bir araya gelmesiyle solunum sistemimize kolayca zarar veren ve kronik sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguluyor.
Organik tarım bu zararlı maddelerin bir çoğunu içermez. Organik topraklara azot girişi daha düşüktür, bu nedenle havaya kaçan azot bileşikleri azalır. Toprak yeşil gübreleme ve ürün rotasyonu gibi sürdürülebilir toprak koruma uygulamaları, bitkiler tarafından kullanılan topraklardaki besin maddelerinin korunmasına yardımcı olur.
Sağlıklı ve iyi havalandırılmış topraklar havaya metan salınımını azaltır.

Ağaçlandırmanın önemi;

Çevrenizdeki ağaçlar hava kirleticilerini önemli ölçüde azaltmaya yardımcı olur. Southampton Üniversitesi’nden araştırmacılar, Londra’daki ağaçların kirletici maddeleri havadan yok etme yeteneğini ölçtüler. Ağaçlar her yıl kentsel havadan 850 ile 2.000 ton arasında zararlı parçacık yok etmektedir.
Partiküllü maddenin uzaklaştırılması dışında, ağaçlar azot dioksit, kükürt dioksit, karbon dioksit ve monoksit, ozon, benzen ve dioksin seviyelerini de azaltır. Havanın temizlenmesini sağlayan ağaçlar meşe, ıhlamur ve karaağaç gibi yaprakları olan büyük olan türlerdir.

Doğal ürünler ve toksik olmayan temizleyiciler kullanın;

Eviniz ve bahçeniz için ev ürünleri satın alırken, zararlı kirletici kimyasallar içermeyen en temiz ürünleri tercih edin. Oda spreylerinin, deterjanların, boyaların ve temizleyicilerin çoğu, iç mekan havasına kolayca buharlaşan uçucu organik bileşikler (VOC) gibi toksik maddeler içerir. VOC’lar petrolden türetilen formaldehit, benzen, perkloroetilen ve kloroflorokarbonlar gibi çeşitli kimyasalları temsil eder. Bu kimyasallar sadece iç mekan havasını kirletmez, aynı zamanda sizin ve evcil hayvanlarınızın sağlığına zarar verebilir. Bazı semptomlar arasında tahriş, bulantı, baş dönmesi, astım, karaciğer ve böbrek yetmezliği, merkezi sinir sistemi hasarı ve kanser bulunur.
Bu kimyasallara maruz kalmanızı en aza indirmek için, doğal maddelerle yapılmış ürünleri seçebilirsiniz. Evinizin güzel kokmasını sağlamak için uçucu yağlar, bitkiler ve çiçekler kullanabilirsiniz. Parfümler kullanımını en aza indirebilirsiniz. Parfümler, havaya püskürtüldüğünde zararlı bileşiklere ayrılan sentetik kimyasaldan oluşur.

Sigaradan uzak durulmalıdır;

Sigara dumanı, iç mekanda uzun süre kalan 70’e kadar kanserojen madde ve toksin içerir. Sigara içen, sigara dumanına pasif maruz kalan, diğer aile üyeleri ve evcil hayvanlar için de ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Dumanda bulunan sağlığa zarar veren bazı bileşikler arasında kurşun, arsenik, amonyak, karbon monoksit ve azot dioksit bulunur. Bu bileşikler havaya yayılarak hava kirliliğinin artmasına neden olur. Aynı zamanda bu bileşikleri soluyan insanlarda ciddi sağlık sorunlarına neden olmaktadır.

Isınma sistemleri gözden geçirilmelidir;

Merkezi ısıtma sistemleri yaygınlaştırılmalıdır. Kaloriferlerin bakımları düzenli olarak yapılmalıdır
Ev ısınmaları için kullanılan yakıtların kaliteli olmasına özen gösterilmelidir Kömür yerine propan veya doğal gaz kullanımı yaygınlaştırılmalıdır. Böylece zararlı olabilecek fosil yakıtlar havayı kirletmemiş olur.
Hidroelektrik, rüzgar veya güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerjilerden üretilen elektrik kullanılmalıdır.
Çatı yalıtımlarına özen gösterilmelidir. Isınma problemlerinin önüne geçebilmek için bina yalıtımları yapılmalıdır.

Hava kirliliğini önlemek için detaylı bilgilendirmeye buradan ulaşabilirsiniz.