Kanser, dünyada en yaygın ölüm nedenlerinden biridir, ancak kanser türlerindeki büyük değişiklik erken teşhisi zorlaştırabilir. ABD’den bir araştırma ekibi, AI testinin gücünü kullanarak erken evre tümörleri tanımlamaya yardımcı olabilecek bir kan testi geliştirdi. Test 50’den fazla farklı kanseri tespit edebilir ve tümör yerini vücudun belirli bölgelerinde küçültebilir.
Kanser oluşumu kontrolsüz hücre büyümesi olarak tanımlanır. İnsan vücudunda birçok farklı hücre tipi vardır ve neredeyse hepsi kanserli olabilir. Ne yazık ki birçok kanser türü ilerleyene kadar belirtilerini ortaya çıkarmaz. Kanser diğer vücut sistemlerine yayılmaya başladığında, tedavisi çok daha zorlaşır. Potansiyel kanserleri erkenden tanıyabilen bu test, birçok insanı kurtarabilir ve tıbbi maliyetleri azaltabilir. Mayo Clinic, Cleveland Clinic ve diğer farklı kurumlardan oluşan araştırma ekibi, “hücresiz DNA” (cfDNA) den gelen sinyalleri analiz etmeyi hedefledi. cfDNA, kanda serbestçe dolaşan hücreler tarafından saçılan genetik bir materyaldir. Tüm hücreler biraz DNA sızdırıyor ve bu hücrelerdeki tümörleri içeriyor.
Kanser genetik değişiklikler içermekle birlikte, bu değişiklikler ufaktır ve genellikle DNA’nın belirli bölümleriyle sınırlıdır. Hücresiz DNA (CfDNA)’da kanser belirtilerini tespit etmenin en iyi yolu, metilasyon modellerini değerlendirmektir. Metilasyonda, bir metil grubu (CH3) sitozin veya adenin üzerindeki bir hidrojen atomunun yerini alır (bunlar genetik kodunuzu oluşturan dört baz çifti molekülünden ikisidir.) Metilasyon, kanserin bir nedeni veya sonucu olabilir.
Araştırma ekibi çalışmaya, 50’den fazla kanser türünden birine sahip olan 3.000 hastadan kan örnekleri alarak başladı. Alınan örnekler, çeşitli kanserler için ve kansız hastalarda cfDNA’daki metilasyon modellerinin analiz edilmesine yardımcı oldu. Algoritmayı test etmek için araştırmacılar 1200 yeni örneği kategorize ederek işe koyuldular ve sonuçlar cesaret vericiydi. Araştırma sonucunda AI testi; ördüncü evre kanserlerin % 93’ünü, üçüncü evrenin % 81’ini, ikinci evrenin % 43’ünü ve birinci evrenin % 18’ini tespit edebilmektedir. Yanlış pozitif oranı sadece % 0.7 olarak saptandı. Kanseri tespit ettiğinde AI testi, tümörün yerini % 93 doğrulukla tanımlayabildi.
Ekip, bu tekniğin daha büyük popülasyonlara uygulanabileceği konusunda oldukça umutlu. Kanserlerin erken tespit edilmesi hala çok zordur ancak bu tümörler nadiren başka tanı yöntemleriyle bulunabilir. AI testinin kullanımı kanserin erken teşhisini sağlayarak tedavinin derhal yapılmasına olanak sağlar. Böylece sağ kalım oranı yükseltilebilir.
Kaynak:
https://www.extremetech.com/extreme/308687-researchers-create-ai-powered-blood-test-to-detect-cance
