Tüketilen besinler vücut tarafından yakılarak enerjiye dönüştürülür. Bu dönüşümün amacı vücudun temel fonksiyonlarını eksiksiz bir şekilde yerine getirebilmesi için oldukça önemlidir. Vücut, günün her saatinde enerjiye ihtiyaç duymaktadır. Uyku, yemek yeme, çalışma veya egzersiz halinde alınan kaloriyi enerjiye dönüştürülür.
Metabolizma hızı her bireyde aynı değildir. Kimilerinde çok hızlı çalışırken kimilerinde ise yavaş çalışabilir. Kas kütlesi fazla olan bireylerde metabolizma hızı yağ oranı fazla olanlara göre daha fazladır. Metabolizma hızı düşük olan bireylerde tembellik, kilo artışı ve uykusuzluk şikayetleri görülmektedir. Eğer sizde metabolizmanızın yavaş olduğunu düşünüyorsanız mutlaka bir uzmana başvurmanız gerekmektedir.
Metabolizma Neden Yavaşlar ?
• Hareketsizlik: Hareketin olmadığı bir yaşam şeklinde hastalıklara davetiye çıkmış olur. Gün içinde vücut dolaşımını artırıp tüm kasların çalışmasına olanak sağlamak gerekmektedir. Fazla değil günde sadece 40-45 dakikalık bir yürüyüş dahi metabolizmanızı uyarmaya yetecektir. Yapılan spor sonrasında ise protein ve karbonhidratın dengeli tüketilmesi sağlıklı yaşam için önemli bir ayrıntıdır.
• Uyku düzensizliği: Vücudun temel ihtiyaçlarından biri olan uyku, metabolizma hızını etkilemektedir. Düzensiz uyku vücut direncinin düşmesine neden olur. Tüm vücut fonksiyonlarının düzenli çalışması için yeterli uyku gereklidir. Günlük 7 saat uyku bağışıklık sistemine katkıda bulunur ve zinde kalınmasına yardımcı olur.
• Düşük proteinli beslenmek: Tüm vücut sisteminin doğru işleyişi için protein, karbonhidrat ve yağ tüketimi önemlidir. Ancak bu temel ögelerin bilinçli tüketilmesi gerekir. Sağlıklı beslenme şeklinde vücudun proteine ihtiyacı vardır. Karbonhidratın fazla olduğu beslenme şeklinde metabolizma daha yavaş çalışmaktadır. Bu yüzden Metabolizma hızının artırılması için öğünlerde mutlaka proteine de yer verilmelidir.
• Yetersiz su tüketimi: Vücut için gerekli olan bir diğer temel yapı ise sudur. Su tüketimi metabolizmasını hızlandırarak yağ yakımını da hızlandırmaktadır. Yetersiz su tüketiminde metabolizmanın yavaşlamasıyla birlikte kilo artışı başlar. Günlük 2-2,5 litre su tüketimi metabolizma hızını artırmaya yardımcı olur.
Metabolizmayı Hızlandırmak İçin
1. Erken uyanmak: Vücudun kendini yenilemesi için gece uykusunun 7-8 saat kadar olması gerekir. Gece saatlerinde vücut yenilenir ve yeni güne başlamanız için kendini hazırlar. Öğlen saatlerine kadar uyumak, ana ve ara öğün saatlerinin farklılaşması metabolizmayı yavaşlatarak kilo artışını kolaylaştırır. Sabah erken saatte uyanıp doğru şekilde yapılan kahvaltı sonrası güne başlamak sizi daha zinde tutacaktır.
2. Fiziksel aktivite: Yoğun iş temposu, okul hayatı veya günlük koşuşturmalardan arta kalan zamanda hepimiz ayaklarımızı uzatıp dinlenmek istiyoruz elbette. Ama atladığımız çok önemli bir detay var. Bu dinlenme zamanımızın sadece 40 dakikasını yürüyüş yaparak geçirdiğimizde aslında vücudumuz uzun vadede dinlenmiş oluyor. Zihni ve bedeni yenilemenin en güzel yoludur egzersiz. Spor sırasında hızlanan metabolizma sayesinde yakılan kaloriler aynı zaman kilo vermeye yardımcı olmaktadır.
3. Su tüketimi: Su vücudun temel yapı taşıdır. Sindirim, toksinlerin atılması, vücut ısısının düzenlenmesi ve beyin fonksiyonları için gerekli olan suyun günlük 2-2,5 litre tüketilmesi şarttır. Ayrıca su vücutta depolanan fazla yağında yakımını hızlandırır. Metabolizmayı çalıştırmanın bir diğer yoludur su içmek. Su tüketimine önem verildiğinde yağ yakımının hızlandığını ve daha kolay kilo verdiğinizi göreceksiniz.
4. Düzenli beslenmek: Metabolizmayı azaltan en büyük nedenlerden birisidir düzensiz beslenme şekli. Burada önemli olan beslenmeye ara öğünü eklemektir. Sabah kahvaltısıyla başlanan günde muhakkak ara öğünlere yer verilmelidir. Ara öğünlerde bir kase yoğurt yada armut, elma muz gibi lif oranı yüksek meyveleri tercih etmek metabolizmayı hızlandırmaktadır. Ana öğünlerde önemli olan nokta ise iki öğün arasında 3-4 saat olması doğrudur.
5. Karbonhidratı azaltmak: Vücudun proteini yağ ve karbonhidrata ihtiyacı vardır elbette. Fakat dikkat edilmesi gereken nokta karbonhidratın bilinçli tüketilmesi gerektiğidir. Hamur işleri, yağlı kızartılmış gıdalar vücut tarafından yağ olarak depolanır. Açlık hissi olduğunda karbonhidrat veya şekerli besinler tüketmek yerine bir porsiyon meyve tüketimi metabolizmayı hızlandırır.
6. Tuzu azaltmak: Tuz vücuttaki suyu tutar ve ödem oluşmasına neden olur. Fazla suyun atılması için tuzun azaltılması gerekir. Uzmanlar tarafından önerilen günlük tuz miktarı 1 çay kaşığı kadardır.
7. Günde bir fincan kahve: Kahvede bulunan kafein metabolizmayı hızlandırmaktadır. Günde bir fincan kahve tüketilmesi yağ yakımını kolaylaştırıyor. Ancak fazla kahve tüketimi kalp çarpıntısı, uykusuzluk gibi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle metabolizmayı hızlandırmak için bir fincan kahve yeterlidir.
8. Acı biber: Eğer mide problemi yaşamıyorsanız acı biber tüketmeniz yağ yakımına yardımcı olur. İçinde bulunan capsasin sayesinde yağ yakımını hızlandırır. Öğünlerinizde birkaç adet acı biber tüketebilirsiniz.
9. Yeşil renk tüketimi: Yeşilliklerin lif oranı oldukça yüksektir. Bu durum metabolizmanın hızlanmasını kolaylaştırır. Ispanak, brokoli ve karnabahar gibi yeşilliklerin haftada 3 kez tüketilmesi gerekir. Yeşillikler aynı zamanda bağışıklık sisteminin güçlenmesinde de büyük katkı sağlamaktadır.
10. Yeşil çay: Yeşil çay içeriğinde de kafein bulunmaktadır. Günde bir fincan yeşil çay tüketimi bağışıklık sistemini güçlendirir ve metabolizmayı hızlandırır. Aynı zamanda antioksidan özelliği sayesinde vücutta temizlik görevi görür.