Birçok ev dezenfektanı mikropların % 99,9’unu öldürmeyi vaat ediyor. Ancak dezenfektanın vaatedildikleri yerine getirebilmesi için biraz zamana ihtiyaç vardır. Koronavirüs bir tehdit haline geldiğinden beri, birçoğumuz evde sık sık temizlik yapıyoruz, her şeyi, özellikle kapı kolları ve musluk gibi sürekli temas edilen yüzeyleri deterjanlarla siliyoruz.
Ancak çoğumuz, bir yüzeye sıktığımız dezenfektanı hızlı bir şekilde siliyoruz. Hızlı temizlik, virüsün ölmesi için yeterli etkiyi yaratmayabilir. Temizlik ürünlerine ilişkin etiketleri dikkatli okumaya başladığınızda, gerçekten kafa karıştırıcı olabiliyor. Bu konu hakkında bazıları, dezenfektan mendillerin ve sprey temizleyicilerin 30 saniye ile 4 dakika hatta 10 dakika kadar mikropları etkili bir şekilde öldürmek için yüzeyde kalması gerektiğini söylüyor.
Temizlemenin doğru yolu nedir?
Koronavirüs salgınıyla birlikte temizlik hakkındaki sorularınızı cevaplamak için temizlik ürünlerini inceleyen ve test eden bulaşıcı hastalık bilim adamları ve mikrobiyologlar, yüzeyleri temizlemek için dezenfektan kullanırken çok hızlı hareket ettiğimizi belirtiyor.
Mikropları öldürmek için bir dezenfektanın yüzeyde ne kadar süre kalması gerekir?
Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi St. Louis Çocuk Hastanesi’ndeki pediatrik bulaşıcı hastalıklar eğitmeni Dr. Andrew Janowski, “Dezenfektan ne kadar uzun süre yüzeyde durabilirse o kadar iyi” diyor. Dezenfektan yüzeye uygulandıktan sonra yaklaşık bir dakika bekledikten sonra silmek gerekiyor.
Bazı ürünlerin yüzeyle temas süreleri 30 saniye iken bazıları 4 dakika olabiliyor. Tavsiye edilen temas süreleri neden bu kadar farklı? Ürünün hangi bakteri ve virüsleri öldürmek için öldürebilceğine bağlıdır. Dezenfektan iddiasında bulunmak için ürünün, ülkenin temizlik ve sağlık kurumları tarafından ortaya konulan katı bir test sürecinden geçmesi gerekir. Amerika Birleşik Devletleri’nde Çevre Koruma Ajansı bu görevi yapmaktadır. Bir dezenfektanı test etmek için, bilim adamları, incelenen organizma ile yüzeyi tamamen kaplar. Daha sonra yüzeyi bir dezenfektan ile temizlerler. Bu süre boyunca organizmalara ne kadar uygulanabilir olup olmadığını belirlemek için belirli bir süre bekletirler.
Bu testler, bir ev ortamında bulunacak mikrop sayısından çok daha fazla mikrop konsantrasyonları (santimetre başına yaklaşık 100.000 organizma) kullanarak uygulanmaktadır. North Carolina Üniversitesi’nde epidemiyoloji profesörü olan Dr. David Weber, “Evlerde ve hastanelerde sık kullanılan yüzeylerin santimetre kare başına 100’den az organizması vardır” diyor. Bir yüzeyin tamamen dezenfekte edildiğinden emin olmak için, özellikle evdeki bir kişi hasta olduğunda, etiket üzerindeki dezenfeksiyon süresi tavsiyelerine dikkat etmelisiniz. Bazı durumlarda, organizma sayısı evde çok yüksek seviyelere ulaşabilir – mutfakta çiğ tavuk temizlerken, evdeki bir kişinin hasta olması veya bir alanın dışkı/kusmasıyla kontamine olması gibi.
Yüzeyleri iki kez temizlemek gerekiyor mu?
Herhangi bir yüzey kırıntı, kir veya dökülmüş yiyeceklerle kaplıysa, dezenfektan kullanmadan önce yüzeydeki kalıntıları ve kiri temizlemeniz gerekir. Dezenfektan üreten bir firma olan PDI’ye danışan Dr. Weber, “Eğer kirli bir yüzeyiniz varsa bu kir, bakterileri koruyabilir. Temizlik işlemi, dezenfeksiyondan önce yapılmalıdır.” Bazı temizleyiciler hem temizlemeyi hem de dezenfekte etmeyi vaat eder, ancak etkili bir dezenfeksiyon için yüzeyin önceden temizlenmesi şarttır. Yüzeyin tamamen dezenfekte olmasını istiyorsanız temizleyip dezenfektan sıktıktan sonra kurumasını beklemeniz gerekir. Mikroorganizmalar, nemli veya ıslak yüzeylerde daha çabuk çoğalabilir ve uzun süre yaşabilirler.
Birden fazla yüzeyi temizlemek için genellikle bir mendil kullanıyorum. Mikrop yaymamak için her seferinde yeni bir bez mi kullanmalıyım?
Birden fazla yüzeyi temizlemek için bir mendil kullanabilirsiniz. Mendil ıslak kaldığı sürece, üzerinde hala temizleyici ürün varsa, organizmaları etrafa yayma konusunda endişelenmenize gerek yok. Bununla birlikte, banyodaki birden fazla yüzeyde kullanılan mendilin mutfakta kullanılması doğru değildir.
Koronavirüsten kurtulmak için en iyi temizleyici hangisi?
Ürün etiketlerinde ne tür bakteri ve virüsler için uygulanabileceği yazmaktadır. Ancak Covid-19’a neden olan virüs SARS-CoV-2 çok yeni olduğu için, çoğu temizlik ürünü buna karşı test edilmedi. E.P.A., öldürülmesi daha zor virüslere veya diğer koronavirüs türlerine karşı virüsü öldürmesi beklenen ürünlerin bir listesini yayınladı.
İyi haber şu ki, dezenfektanlar için önerilen temas süresi önerilerini uyguluyorsanız virüsü öldürüyorsunuzdur. Ayrıca, e-coli, salmonella veya staph gibi öldürülmesi daha zor mikroplarla mücadele etmek için etiket yörüngelerini izlemeniz gerekir. Yazının orjinaline buradan ulaşabilirsiniz.
